اودیومتری (Audiometry) : سنجش شنوایی برای سلامت شغلی
مقدمه
شنوایی یکی از حواس مهم انسان است که نقش حیاتی در ارتباطات، ایمنی و کیفیت زندگی ایفا میکند. در محیطهای کاری صنعتی و پر سر و صدا، سلامت شنوایی کارکنان در معرض خطر جدی قرار دارد. اودیومتری یا آزمون سنجش شنوایی، یکی از ابزارهای کلیدی در پزشکی شغلی برای تشخیص زودهنگام آسیبهای شنوایی است. این تست میتواند تغییرات شنوایی را حتی پیش از آنکه فرد متوجه شود، شناسایی کند.
تعریف اودیومتری
اودیومتری یک آزمون پاراکلینیکی است که برای اندازهگیری آستانه شنوایی فرد در فرکانسهای مختلف انجام میشود. نتیجه این آزمون در قالب نموداری به نام ادیوگرام (Audiogram) نمایش داده میشود که میزان شنوایی در هر گوش را به تفکیک فرکانس مشخص میکند.
اهمیت اودیومتری در طب کار
تشخیص زودهنگام کمشنوایی شغلی: به دلیل مواجهه طولانیمدت با صدای بلند در محیطهای کاری مانند کارخانجات، معادن و کارگاههای صنعتی.
پیشگیری از پیشرفت آسیب شنوایی با مداخلات پزشکی و تغییر شرایط کاری.
ارزیابی اثربخشی تجهیزات حفاظت فردی شنوایی مانند گوشیهای ایمنی.
مستندسازی سلامت شنوایی کارکنان در بدو استخدام و مقایسه با معاینات دورهای.
روش انجام اودیومتری
1. آمادهسازی فرد
عدم قرارگیری در معرض صدای بلند حداقل ۱۲ تا ۱۴ ساعت قبل از آزمون.
بررسی مجرای گوش از نظر وجود جرم گوش (Earwax) یا عفونت.
2. اجرای تست
فرد در اتاقک عایق صدا قرار میگیرد.
از طریق هدفون، صداهایی با شدت و فرکانس متفاوت برای هر گوش پخش میشود.
فرد با فشردن دکمه یا علامت دادن، شنیدن صدا را گزارش میکند.
3. تفسیر نتایج
آستانه شنوایی طبیعی در محدوده 0 تا 25 دسیبل است.
تغییرات آستانه شنوایی نسبت به معاینات قبلی نشانه هشداردهندهای برای پزشک طب کار است.
انواع اودیومتری
Pure Tone Audiometry (PTA): رایجترین روش، استفاده از صداهای خالص در فرکانسهای مختلف.
Speech Audiometry: ارزیابی توانایی درک گفتار.
High-Frequency Audiometry: مناسب برای تشخیص آسیبهای اولیه شنوایی ناشی از صدا.
استانداردها و الزامات قانونی
بر اساس استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مقررات طب کار، کارفرمایان موظفند برای کارکنانی که در معرض صدای بیش از ۸۵ دسیبل قرار دارند، معاینات دورهای شنوایی انجام دهند. این معاینات باید حداقل سالی یکبار تکرار شوند.
نتیجهگیری
اودیومتری ابزاری ساده اما حیاتی برای حفظ سلامت شنوایی در محیطهای کاری است. انجام منظم این تست، همراه با آموزش کارکنان و استفاده صحیح از تجهیزات حفاظت شنوایی، میتواند از بروز کمشنوایی غیرقابل برگشت جلوگیری کند.
